Karşıt olma karşı gelme bozukluğu, çocuklarda tekrarlanan karşı gelme, kurallara uymama ve düşmanca davranışlarla kendini gösteren çocukluk çağının sık görülen sorunlarından biridir.
Bu problemde en sık karşılaşılan belirtiler arasında öfkelenme, tartışma, kurallara uymayı reddetme, başkalarını rahatsız eden davranışları kasıtlı olarak yapma, hatalarından ve olumsuz davranışlarından dolayı başkalarını suçlama bulunmaktadır. Bu davranışlar belli gelişim dönemlerinde ortaya çıkarsa normal karşılanabilir ancak bu problemde beklenenden daha sık ve şiddetli bir biçimde ortaya çıkar ve sosyal ve akademik hayatta zorluklara yol açar.
Karşıt olma karşı gelme bozukluğunda sıklıkla üzerinde durulan en önemli faktör ailedir. KGB’nin bazı yanlış ebeveyn tutumları (aşırı baskıcı, tutarsız, katı disiplinli, düşük denetimli) nedeniyle geliştiği yönünde çalışmalar mevcuttur.Bazı çalışmalarda ise aile içi iletişim eksikliği üzerinde durulmuştur.
Çocuğun erken çocukluk döneminde normal gelişen karşıt olma davranışlarına ailelerin verdiği yanlış tepkiler, artan karşı gelme davranışını şekillendirmede etkili olur. Çocuğun olumsuz tepkisine karşılık olarak katı bir sınırlandırma uygulanırsa tepkinin şiddeti artar.
KGB’nin doğru tanımlanabilmesi için hiperaktiviteden ve davranım bozukluğundan farkları belirlenmelidir. Bu bozuklukların belirtileri zaman zaman birbirine karıştırılabilir. Bu belirtilerin arasındaki asıl fark davranışın gerçekleşme amacında yatar. Hiperaktiviteli çocuklarda bazı davranışlar dürtüsellik kaynaklıdır ve herhangi bir kasıt içermez.
Oysa KGB’li çocuklarda bu davranışlar çoğunlukla kasıtlıdır.
KGB tanısı almış çocuklar genellikle ders düzenini bozan çocuklardır ancak bu çocuklar görmezden gelinmemeli, şımarık deyip geçilmemelidir.
KGB, bir uzmana başvurularak tedavi sürecine başlandığı takdirde uyumlu bir seviyeye çekilebilir. En önemli şey bozukluğun temellerini anlamaktır.Tedavide çoğunlukla ebeveynlere olumsuz davranışlarla baş etme ve istenilen davranışın gelişmesine yardımcı olacak ebeveyn becerilerini ve çocuklara problem çözme becerilerini kazandırmayı içerir.
Karşı gelme davranışını pekiştiren ebeveyn davranışlarına odaklanılır. Çocuklara tepkilerin ertelenmesi öğretilebilir ve davranışlarının sonuçları değerlendirtilebilir. Diğer önemli nokta ise alternatif davranışların kazandırılmasıdır. Var olan davranış değerlendirildikten sonra çocuklara kabul edilebilir alternatif davranışlar ve beceriler öğretilmelidir. Bu yöntemlerin aile, çocuk, çocuğun gözetimini yapan öğretmen ve bir uzman eşliğinde uygulanması doğru sonuç adına en hızlı yol olacaktır.
Learn And Play Çocuk Gelişim Merkezi
Psikolojik Dan. Esma TETİK